Pochodzący
z Podkarpacia rzeźbiarz i rektor krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych,
Marian Konieczny, znany jest w Polsce przede wszystkim z autorstwa
Pomnika Bohaterów Warszawy, czyli warszawskiej Nike. Niewielu zapewne jednak
wie, że jest on również twórcą wielu innych monumentów, w tym
rzeszowskiego Pomnika Czynu Rewolucyjnego (inaczej Pomnika Walk Rewolucyjnych) –
znaku rozpoznawczego miasta w całym kraju, a nawet poza jego
granicami.
Osobliwy kształt, któremu zawdzięcza swą nieoficjalną (za to
nieporównanie częściej używaną) nazwę, jest tak naprawdę odwzorowaniem liści
lauru – symbolu zwycięstwa. Zbudowano je z żelbetonowych segmentów, na
których – po obu stronach konstrukcji – umieszczone zostały dwie kompozycje
rzeźbiarskie z blachy miedzianej: postać Nike Zwycięskiej oraz chłopa,
robotnika i żołnierza. Na szczycie zawieszony został krzyż kawalerski –
herb miasta.
W
przyszłym roku rzeszowski monument skończy 40 lat. Mimo że od zawsze był
obiektem niewybrednych żartów i kpin, wrósł w pejzaż miasta
nierozerwalnie. Jest chyba najbardziej znanym pomnikiem w Polsce.
W mieście i poza nim funkcjonuje, oczywiście, obiegowa nazwa „Wielka
Cipa” lub po prostu „Cipa”: „Rzeszów? A, wiem, macie tam Wielką Cipę”,
„Pod Wielką Cipą skręć w prawo, na Wiadukt Śląski i dalej już
prosto”, „To czekam na ciebie o 1600 pod Cipą”. Wielu używa
także bardziej neutralnej nazwy, mówiąc po prostu „pomnik”. Rzeszów posiada ich
wiele, jak każde miasto. Ale powiedzenie „obok pomnika”, „przed pomnikiem”,
„w okolicy pomnika”, „od pomnika jakieś 500 m”, „przy pomniku skręć
w lewo” nie nastręcza żadnych wątpliwości. Wszyscy wiedzą, o który
pomnik chodzi.
Trzy
lata temu studenci Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania zaprezentowali
swoje umiejętności w zakresie grafiki multimedialnej, wykonując świetny
filmik poświęcony pomnikowi. Zachęcam do obejrzenia – trwa zaledwie
1,5 minuty.